Ngã rẽ cuộc đời
Sống là chọn. Ấy vậy mà xung quanh bạn bè tôi ở đất nước hình chữ S không ai tự chọn nghề theo sở thích của mình sất. Những ai mà đam mể nghề nào từ bé, quyết tâm vào ngành gì đây rồi ra trường làm đúng nghề ấy đến già, những ca ấy chắc chỉ có trên báo chí hay TV mà thôi
Ở xứ chúng tôi, chúng tôi không thích xếp hàng nhưng thích làm theo người khác (còn gọi là tâm lý đám đông các bạn ạ). Thấy con nhà khác mặc gì, là cha mẹ tôi lại ghi nhớ màu sắc kích cỡ mà mua về, thấy hàng xóm trồng cây gì, là các bác nông dân lại mua giống ấy trồng theo. Giờ này mới thấy đám trẻ nó nhắc tới FOMO (fear of missing out) chứ tôi thấy thời các u các mệ đã thành xu hướng lâu lắm rồi, có khi giờ là FOMO 3.0 rồi cũng nên
Cái nghề nào hot, y như rằng cả họ đươc nhờ. Còn nhớ những năm trước đổi mới, nhà tôi có ông anh cao to điển trai làm thủy thủ tàu viễn dương, anh trở thành niềm tự hào của cả họ và vô hình chung gây áp lực cho các thanh niên trong làng phải bằng được như anh nếu không muốn tới giờ cơm chết giở với lời nặng nhẹ của phụ mẫu. Sau đó ít lâu khi mở cửa giao thương với nước ngoài nhiều hơn, các anh thủy thủ nhường chỗ cho tiếp viên hàng không và phi công, trở thành cô gái chàng trai mơ ước của mọi cha mẹ có con đến tuổi kết hôn. Ôi cái nghề chi mà nó sang trọng, phồn hoa, vừa kiêu kỳ vừa rủng rỉnh, lại còn được đi đây đó. Cứ như vậy, cho dù ngàn năm sau, tôi đồ rằng người ta mới cổ súy cho việc tự tìm hiểu nghề nghiệp phù hợp với bản thân. Phàm ở xứ này, ai cũng muốn làm vua, không ai muốn làm tôi. Kẻ làm thấy không thiếu, khi cần kiếm không ra một anh thợ lành nghề.
Phải chăng vì lẽ đó mà những ai vì biến cố nào đó mà từ sếp, giám đốc, tổ trưởng rẽ ngang làm chuyên viên, hẳn là chuyện bất bình thường
Người trong muôn nghề
Nghề cũng là sự vât hiện tượng trong thế gian và tuân theo luật vô thường, đến rồi đi, hot rồi cold
Thế giới đi từ cách mạng công nghiệp lần thứ nhất, nhì, ba tư rồi đến ngày nay, Ai và robot lên ngôi. Mỗi lần cách mạng là một sự lên ngôi và soán ngôi các nghề thu hút nhiều lao động. Ngày xưa, cần nhiều lao động chân tay, làm việc ở nhà máy, những ai trẻ khỏe, tay nghề cao, được trọng dụng. Sau đó, khi máy tính kiểm soát nhiều qui trình hơn, người ta cần nhân công không chi lành nghề mà còn biết máy tính, lập trình. Còn ngày nay, trí thông minh nhân tạo đe dọa lấy đi việc làm của nhiều nhân công khi qui trình sản xuất tinh gọn
Ngày xưa, cần có 1 ông giám độc quản lý hàng chục hàng trăm con người. Giờ đây cần ít những ông giám đốc chỉ tay năm ngón hơn. Mà thay vào đó là những người làm được với máy tính, và cả con người, và phối hợp nhuần nhuyễn cả hai.
Kiến thức ngày xưa học 1 biết 10, còn giờ đây, học 10, bỏ bớt 10 và tự sáng tạo ra 10 mới may ra kịp với thời đại thừa mứa thông tin, nhưng nhá nhem chính kiến như vậy
Tôi có người bạn vừa qua tuổi 40, đúng dịp kinh tế toàn cầu suy thoái còn trong nước thì các công ty đa quốc gia nơi anh làm việc từ thời trai trẻ bắt đầu cắt giảm nhân sự. Trải qua giai đoạn 1 năm trời ròng rã “nghỉ hưu thử nghiệm, anh quay lại giới văn phòng với một cương vị mới chuyên viên. Anh cũng mất một thời gian đắn đo, trăn trở với quyết định này, bởi bỏ qua hào quang, quá khứ cũng như 1 phần cái tôi có từ các công việc cũ là một quá trình đau đớn, không dễ dàng gì
Nhưng xét cho cùng, có ba lý do khiến anh quyết định (1) Nhàn cư vi bất thiện, dù làm việc gì, miễn cho tư duy lưu thông, đều có ích cho bản thân (2) việc làm chuyên viên về lâu dài hữu ích cho tương lai trở thành chuyên gia tư vấn chiến lược hoạt động độc lập của anh (3) cơ hội trong cuộc đời luôn có hạn, và càng lớn tuổi, cơ hội càng ít, anh muốn nắm bắt lấy nó khi còn có thể (4) cuối cùng, anh muốn chứng minh cho bản thân và con gái mình rằng thiết lập một mối quan hệ với sự thất bại là việc khả thi, dù cho ba có lớn ba cũng dám thất bại, mong con anh nhìn vào đó mà làm gương học hỏi
Anh cho tôi xem thư giới thiệu anh cho toàn công ty với giọng tự hào, “Này, cậu xem, hình tôi này, cũng đẹp trai phết nhi?”
Tôi thây trong tấm hình, và gương mặt anh khi ấy toát lên một nụ cười hạnh phúc. Cuộc sống thật có ý nghĩa khi chúng ta theo đuổi những giá trị chân thật nhất với bản thân, mà không quan tâm đến đám đông nghĩ gì
